بخش عمده ای از پیام هایی که ما به دیگران منتقل می کنیم ، برخاسته از ارتباطات غیر کلامی است ، یعنی جنبه هایی از حالات بدنی ، احساسات و نگرشها یمان که شاید تا کنون به آنها بی توجه بوده ایم . در واقع ارتباطات غیر کلامی عبارتند از کلیه پیامها یی که افراد علاوه بر خود کلام آنها را نیز مبادله میکنند ، برخی از این روابط غیر کلامی عبارتند از : ? نحوه پوشش ? نحوه ایستادن ، راه رفتن و نشستن ? نحوه گوش دادن ? نحوه استفاده از دستان ? تماس چشمی ? نحوه آرایش مو ، صورت و غیره ? نگرش و اعتماد به نفس ? احساسات و ... ما معنای حرکات بدن خود را درک می کنیم ، بدون آنکه متوجه آنچه انجام می دهیم باشیم ، به عنوان مثال با دقت در چشمان و عضلات صورت یک فرد تا حدود زیادی می توان پی برد در مورد یک موضوع خاص فرد حقیقت را بیان می کند یا خیر . در مقایسه با دیگر ابزارهای ارتباط غیر کلامی چشمها از اهمیت خاصی برخوردارند و بر خلاف سایر اندام بدن ، بخشی از مغز می باشند. چشمها از میان کلیه وجوه ظاهری آشکار سازترند. به عنوان مثال ?? در صد انسانها در زمان یاد آوری یک موضوع که در گذشته اتفاق افتاده ، مردمک چشمهایشان به طرف بالا و سمت راست چشم می روند در حالیکه برای مسائلی که در آینده به وجود خواهد آمد و تصورات ، مردمک ها به طرف سمت چپ متمایل می شوند. برخی از کارآگاهان در باز پرسی از متهمان از این روش ساده یعنی حرکت مردمکهای چشم برای دستیابی به حقیقت استفاده میکنند. همچنین ما با حفظ تماس چشم با مخاطب خود در هنگام گفتگو یا سخنرانی می توانیم باز خور مخاطب خود را مشاهده کنیم و نحوه ارائه مطلب خود را تصحیح نماییم . محققان دریافته اند بدون بهره گیری از کلام می توان بخش عمده ای از پیام را منتقل نمود. اخیرا ، تلاشهای در جهت تجزیه و تحلیل ارتباطات غیر کلامی به روش علمی صورت گرفته است به عنوان مثال پژوهشی در دانشگاه استانفورد نشان می دهد به هنگام صحبت با یک شخص یا یک گروه ، پیام ما نه از طریق آنچه می گوییم ، بلکه بیشتر از طریق چگونگی گفتن ما منتقل می شود ، همین مطالعه حاکی است ادراک شنونده از موارد زیر نشات می گیرد : ـ ? درصد توسط واژه ها ، ـ ?? درصد توسط آهنگ صدا ، ـ ?? درصد توسط زبان بدن این آمار های بدان معنی نیست که واژه های بی اهمیت هستند ، بلکه به این موضوع اشاره دارد که هرچه به ارتباط غیر کلامی خود در حین صحبت بیشتر دقت کنیم در انتقال پیام خود موفق تر خواهیم بود. یکی از مهمترین بخش های ارتباط غیر کلامی ، که بخش پنهان آن است نگرشهای مان می باشد . شاید شما صاحب فکری درخشان ، شیوایی کلام ، حالات و ژستهای عالی ، زبان و ظاهری خوشایند باشید ولی نگرش منفی ابراز دارید ، در این صورت احتمال انتقال موفقیت آمیز پیام تان بسیار ضعیف است . ما انسانها به نگرش بسیار حساس هستیم . ناخودآگاه احساس درونی افراد را نسبت به خودشان حس می کنیم . لاری کینگ مجری شبکه سی ان ان در کتاب خود با تکیه بر نگرش مثبت برای برقراری یک ارتباط موفق ، مهمترین عامل تقویت این موضوع را صداقت ، بی ریایی و رک بودن دانسته است . همچنین وی عامل دیگر در برقراری ارتباط موفق را احساس علاقه به طرف گفتگو ، دقت در حفظ تماس چشمی و گوش دادن فعال میداند. بهر حال شما در هر نوع از ارتباط روزمره در محیط خانواده ، محل کار ، تحصیل و .... با دقت بیشتر در خصوص زبان غیر کلامی و بکار بردن فنون آن ، میزان موفقیت خود را در این گونه ارتباطات افزایش دهید و این مطلب را فراموش نکنید که دیگران ما را نه فقط بر اساس آنچه می گوییم بلکه بر اساس چگونگی ادای مطلب نیز مورد ارزیابی قرار می دهند .
منابع: ?- رم، ام و همکاران (مدیریت ارتباطات) ترجمه : دکتر سید محمد اعرابی و داود ایزدی ، دفتر پژوهش های فرهنگ ?- لاری کینگ – بیل گیلبرت (راز سخنگویان موفق) ترجمه : رضا نیازی ، ویدا کیانا ، انشارات شرفی مشهد ???? ?- دکتر د، شوارتز ، جادوی فکر بزرگ ترجمه : ژنا بخت آور ، انتشارات فیروزه ، تهران ???? ?- مجموعه مقالات مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه تهران
